Minister Schouten: Participatiewet moet uitgaan van vertrouwen

Al sinds haar aantreden als minister van Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen is Carola Schouten bezig met het wijzigen van de Participatiewet. Ze heeft meer dan eens laten weten dat ze het liefst de wet zou afschaffen, maar ze weet ook dat deze wet heel erg verweven is met andere wetten en regels. Nu is het voorstel naar de Tweede Kamer gestuurd. Het kabinet wil voor mensen met een bijstandsuitkering vooral uitgaan van vertrouwen. De uitvoering bij gemeenten moet gemakkelijker worden en uitvoerders kunnen meer rekening houden met wat er bij mensen in hun leven speelt. Dat staat in het wetsvoorstel Participatiewet in balans. Ook de Landelijke Cliëntenraad (LCR) heeft hier een bijdrage aan geleverd.

Het kabinet gaf een aantal hoofdlijnen om de Participatiewet beter te laten aansluiten op wat mensen kunnen en nodig hebben. Deze voorstellen zijn gericht op menselijke maat, vertrouwen en eenvoud.
• Mensen mogen straks maximaal 1.200 euro krijgen aan cadeaus of giften zonder dat zij dit hoeven te verantwoorden.
• Bijverdienen naast de uitkering kan: ongeveer 15% mag iemand dan voor een periode van een jaar zelf houden.
• Als iemand (nog) niet kan werken, mag ook vrijwilligerswerk of kan iemand zich op een andere manier nuttig maken voor de maatschappij.
• Wie mantelzorg biedt moet daarvan geen gevolgen ondervinden voor de uitkering. En wie tijdelijk inwoont bij iemand die mantelzorg nodig heeft, houdt gewoon recht op bijstand.
• Mensen die volgens de gemeente zich niet houden aan de regels, hoeven niet langer standaard te worden gekort op de uitkering. Gemeenten krijgen meer ruimte voor het opleggen van maatregelen.
• Gemeenten kunnen een bijstandsuitkering met terugwerkende kracht tot drie maanden terug verstrekken.
• Er zijn nog meer kleine en grote aanpassingen. Zo blijft het moment van aanvragen gelden, ook als er per ongeluk iets fout is gegaan. En mensen kunnen bijstand met hun rijbewijs aanvragen.

Vanaf het begin heeft de LCR de ontwikkelingen gevolgd. Dit is een eerste stap en de LCR is blij dat demissionair minister Schouten die heeft durven zetten.
Het is jammer dat het schrappen van de vier weken zoektermijn voor jongeren er niet doorgekomen is. Een aloude wens - geef jongeren dezelfde uitkering als ouderen want ze hebben dezelfde kosten - is niet doorgevoerd. De kostendelersnorm is er nog. En tenslotte blijven jongeren met een beperking die niet naar de Wajong kunnen omdat ze mogelijk wat kunnen werken, toch in de bijstand. Daar horen zij, zo vindt de LCR, niet in.
De LCR hoopt dat in de toekomst meer aanpassingen komen of dat de Participatiewet wordt vervangen door een wet die veel beter aansluit op de levens van mensen.