Coalitieakkoord: 'Veel van verlanglijst onder de boom, maar wat zit erin?'

'We praten over mensen die afhankelijk zijn voor hun inkomen van de overheid die het hardst op de proef zijn gesteld als het om vertrouwen gaat. Bij deze groep is herstel van vertrouwen pas aan de orde als plannen ook werkelijkheid worden.’

De LCR heeft het coalitieakkoord zorgvuldig naast de verlanglijst gelegd die is opgesteld samen met de lidorganisaties en belangengroepen. ‘We zien dat er is gewinkeld met het lijstje. Het minimumloon gaat omhoog. De uitkeringen worden daaraan gekoppeld. ‘Als je dan hoort dat het ongeveer 70 cent is wat er per uur bij komt, dan is dat niet heel ruim. Zitten we nog ver onder wat we hebben gevraagd, want dat is 14 euro’, zegt Asante.
‘Kijk je dan naar de andere punten die we hebben aangedragen dan vraag ik me af hoe die eruit gaan zien. De verrekening van inkomsten: daar is aandacht voor. Maar schiet iemand er dagelijks iets mee op? De toegang tot de schuldhulpverlening: wordt gemakkelijker. Hoe gemakkelijk? Dat is niet ingevuld. Wij begrijpen als geen ander dat dit niet allemaal precies in een coalitieakkoord kan staan, want dan heb je een boekwerk van honderden pagina’s nodig. Ik wil de coalitie wel op het hart drukken om met de burgers en de uitvoering de dialoog aan te gaan. Kom met een goed aanbod.’

Toeslagen gaan op de schop en de energielasten worden gecompenseerd. ‘Ik ben echt blij om dat te lezen. Eerder deze week hoorden we dat de laagste inkomens eenmalig 200 euro krijgen als compensatie van gestegen energiekosten. Dat dan bovenop de verlaging van energiebelastingen. Het lijkt prachtig, maar wat mensen meestal vergeten is dat wie een laag inkomen heeft, vaak niet in een goed geïsoleerd huis woont. Dan is die 200 euro er snel doorheen.’
Er is meer oog nodig voor oplossingen op meerdere vlakken die bestaanszekerheid mogelijk maken. Dat hoeft niet te betekenen dat echt voor iedereen een pakketje op maat wordt gemaakt. ‘We weten dat de meeste mensen wel passen in de bestaande regelingen. Een deel van de mensen echter ook niet. Dat zijn er genoeg. Niet-uitkeringsgerechtigden, mensen die al langer niet (kunnen) werken, ouderen, alleenstaande ouders in de bijstand met schoolgaande kinderen, jongeren. Denk eens aan mensen die een aardig salaris hebben maar door extreem hoge zorgkosten in het gezin afzakken richting armoedegrens. Mantelzorgers van wie wordt verwacht dat ze mantelzorgen én betaald werk zoeken. Zodra iemand in de knel komt moeten de alarmbellen afgaan. Zorg dat je daarvoor in wetgeving en uitvoering ruimte biedt aan uitvoerders, zodat je met beroep op een hardheidsclausule maatwerk kunt leveren en iets kunt regelen.’

De afgelopen maanden hebben gemeenten laten zien dat ze het zat zijn om hun inwoners de knip op de neus te zetten, op te jagen en achter de broek te zitten voor ieder wissewasje. Overal in het land zijn initiatieven om mensen beter te ondersteunen. ‘We zien goede intenties. Mijn advies is: ben nieuwsgierig naar deze experimenten, oplossingen en de gevolgen in bijvoorbeeld Tilburg, Amsterdam, Utrecht en Eindhoven. Zie ze als fieldlabs om wetgeving bij te stellen. En ga niet kinderachtig met het vingertje wijzen dat het allemaal niet mag, want dan komen we nergens uit.’
En ze vervolgt: ‘Overal zie ik dat in het akkoord oog is voor bestaanszekerheid, armoede en schulden. Dit vraagt wel om de structurele oplossingen. Zorg dat er werk is voor iedereen, waarmee een fatsoenlijk inkomen kan worden verdiend. Zorg dat je het aanvult als overheid als het nodig is, mensen ondersteuning biedt als ze het even niet zelf redden door ziekte, verlies van een baan of een partner. Ik hoop dan ook dat in de pakketjes niet alleen pleisters zitten om de wonden af te plakken maar echte medicijnen die genezen en verlichting brengen.’